خرتو خری و بزن بزن در بسکتبال آسیا ابعاد تازه ای پیدا میکند
بلبشو در مسابقات ورزشی مقوله جدیدی نیست. نا آرامی و اغتشاش در طی یک مسابقه ورزشی در به اشکال مختلف رخ میدهد. رویدادهای داخل زمین و زد و خورد بین بازیکنان از جمله رایج ترین این نا آرامی هاست. میزان زد و خورد بین بازیکنان در برخی از ورزش ها به حدی زیاد است که برگزارکنندگان لیگ های ان ورزش کتک کاریِ بازیکنان را نظام مند کرده اند به آنرا عنوان بخشی جدا نشدنی از ورزش پذیرفته اند. لیگ ملی هاکی امریکاست بهترین نمونه این ورزشهاست. جایی که زد و خورد بین بازیکنان از جمله تماشایی ترین بخش های یک مسابقه هاکی است. اگر چه این زد و و خورد ها از سوی لیگ ان اچ ال تشویق نمیشود اما قوانینی برای ان وضع شده که اجازه بروز این زد و خورد ها در حد کنترل شد را میدهد. یکی دیگر از انواع نا آرامی ها در یک رویداد ورزشی آنهایی است که در بین تماشاگران رخ میدهد. تاریخ نشان داده که این گونه نارامی به دلیل بروز پدیده «رفتار گله ای» این نوع رویدادها میتوانند خیلی سریع حتی به یک فاجعه تبدیل شوند. آنچه در ۱۹۸۵ در ورزشگاه هیسل در بروکسل رخ داد از نمونه های نادر این پدیده در فوتبال اروپا بود که منجر به تخریب بخشی از استادیوم و کشته شدن شمار زیادی از تماشاگران دو تیم شد. سال گذشته پیش در چنین روزهایی مرگبار ترین نمونه نا آرامی های ورزشی بین تماشاگران در استادیوم فوتبال شهر پورت سعید در مصر باعث کشته شدن ۷۹ نفر و زخمی شدن بیش از ۱۰۰۰ شد. دیروز افرادی که عامل این فاجعه شناخته شدند به اعدام محکوم شدند که خود این حکم قضایی نیز نارامی هایی را در خیابان های این شهر آفرید۰
نادرترین شکل این نا آرامی های آنهایی یست که بازیکنان و تماشاگران در آن درگیر میشوند. اگر چه این روزها بسکتبال چین مرکز چنین بلبوشهایی در دنیاست است اما مشهور ترین این سبک زد و خورد اتفاق تلخی است که در ۱۹ نوامبر ۲۰۰۴ در ورزشگاه تیم دیترویت پیستونز، معروف به قصرِ آبرنهیل، رخ داد. این اغتشاش اگر چه کشته یا زخمی جدیی در بر نداشت اما برای بازیکنان دیترویت و ایندیانا محرومیت و جریمه های مالی بی نهایت سنگینی به همراه داشت. این واقعه با هل دادن دو بازیکن خشن (بن والاس و ران ارتست) زیر حلقه بسکتبال شروع شد و ولی هنگامی که یکی از تماشاگران دیترویت لیوان پلاستیکی ابجوی خودش را به سمت ران ارتست گارد تیم ایندانا پیسرز (متا ورلد پیس کنونی) پرتاب کرد چهره ای متفاوت به خود گرفت . ران ارتست در برابر چشمان از حدقه بیرون زده میلیون ها تماشاگری که از تلویزیون بازی را تماشا میکردند به داخل سکوی تماشاگران رفت با یک مشت فک پایین این تماشاگر را شکست.
بسکتبال ایران هم از بلبشو مصون نبوده. اگر از هر بسکتبالیست قدیمی بپرسید خاطرات رنگارنگی از دعوای داخل زمین، فحاشی تماشاگران به بازیکنان، پرتاب اشیا مختلف از جایگاه تماشاگران به داخل زمین (خصوصا در استادیوم های شهرستان ها) و چیزهایی از این دست برایتان تعریف خواهد کرد. این رویداد ها در بسکتبال جدید ما که هم پخش تلویزیونی دارد و هم بازیکنان و باشگاه ها بصورت حرفه ای فعالیت میکنند شکل دیگری گرفته. پرتاب یک فشفه/نارنجک دست ساز/مواد محترقه به داخل زمین در حین بازی فینال لیگ برتر ایران بین تیم های مهرام و پتروشیمی و زخمی شدن پوینت گارد مهرام جدید ترین اپیزود این نوع این رویداد است. این اتفاق شاید شدیدترین و تلخترین زخم بر تنه نیمه جان بسکتبال نباشد اما پوشش رسانه ای زشتی این واقعه را در دامنه ای بسیار وسیع تر از گذشته به نمایش میگذارد. اینکه باشگاهی تماشاگران متعصب داشته باشد هیچ ایرادی ندارد. حتی بسیاری معتقدند که فحاشی تماشاگران هم از حقوق انهاست اما هنگامی که تنفر شهرستان از تهرانی، پدیده ای که سالها در بسکتبال ما وجود داشت و از سوی مسوولین بر ان سرپوش گذاشته یا حتی انکار شده، باعث مصدوم شدن ورزشکاران و به خطر افتادن ایمنی تماشاگران میشود وقت آن است که دلایل این پدیده به بحث گذاشته شود تا این بار سنگین تنفر به دوش نسل های آینده نیفتند